ارسال شده توسط مدیر سایت در .
9 پرسش و9 پاسخ با جناب آقای مهندس دوراندیش مدیرکل دفترتالیف کتاب های درسی فنی وحرفه ای وکاردانش
1-دلایل تغییر برنامه ها و کتاب های درسی فنی و حرفه ای در نظام جدید چیست؟
مهمترین دلایل تغییر عبارتند از:
تغییر در روش های آموزش و یادگیری در آموزش های فنی و حرفه ای به استناد اسناد بالادستی از جمله سیاست های کلی ابلاغی مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و برنامه درسی ملی جمهوری اسلامی ایران
تغییر رویکرد برنامه های درسی رشته ها، بر اساس الگوی هدف گذاری برنامه درسی ملی
تغییر فناوری (تغییر در دانش، مهارت و شایستگی نیروی کار)
پیچیدگی های روز افزون محیط کار (تغییر نقش از یک مهارتی به چند مهارتی)
جهانی شدن اقتصاد (رقابت در کیفیت)
تغییرات جمعیتی (نرخ بیکاری و اشتغال)
توسعه پایدار و توسعه روزافزون منطقه ای
کوچک شدن اندازه دولت و رشد و توسعه بخش خصوصی (مهارت های جدید، مشاغل جدید)
اصلاح هرم شغلی کشور (ترکیب نیروی کار تکنیسین در هرم شغلی)
خود اشتغالی و کارآفرینی (شایستگی های غیر فنی دنیای کار)
2- آیا حجم کتاب های درسی فنی و حرفه ای در برنامه های جدید تغییر کرده است ؟
حجم کتاب های درسی از دو جهت در برنامه های جدید کاهش یافته است: جهت اول کاهش تعداد کتاب های درسی در هر رشته از 16 عنوان به 6 عنوان و جهت دوم ارائه آموزش به صورت پودمانی که فعالیت های یادگیری ساخت یافته در آن به صورت عملی و در کارگاه انجام می شود و آن دسته از محتوا که نیازمند حافظه بوده است و کاربرد مفهومی نداشته است به کتاب همراه هنرجو منتقل شده است بنابراین کاهش انجام شده علاوه بر کاهش تعداد صفحات و ظاهری، کاهش فشردگی مفاهیم نیز بوده است.
3- ویژگی های کتاب های درسی جدید فنی و حرفه ای چیست ؟
گذر از تألیف منبع آموزشی به سمت کتاب درسی
رویکرد پودمانی در تألیف و ارائه و ارزشیابی
کاهش حجم محتوا با تأکید بر فعالیت های یادگیری ساخت یافته
در هم تنیدگی شایستگی های فنی و غیرفنی در محتوا
در نظر گرفتن انواع تعامل بین هنرجو و هنرآموز، هنرجو و محتوا، هنرجو، هنرجو از طریق طراحی فعالیت های یادگیری ساخت یافته.
کوشش شده است محتوای اجزای بسته یادگیری براساس برنامه ریزی به گونه ای طراحی شوند که در یادگیری درک و تبیین پدیده ها در موقعیت های واقعی زندگی برای هنرجویان تجربه شود. تقویت انگیزه هنرجویان، آموزش مبتنی بر روش فعال و خلاق، تاکید بر مشارکت هنرجویان در فرآیند یاددهی یادگیری، استفاده از فناوری های نوین از دیگر ویژگی هایی که در طراحی بسته های یادگیری لحاظ شده است.
یکی از ویژگی های مهم کتاب های جدید رویکرد شایستگی محوری است، به این معنی که ملاک تألیف و آموزش واحد شایستگی یا همان واحد یادگیری است که مهارت و دانش در هر واحد آن به صورت درهم تنیده دیده شده است در سند تحول بنیادین و برنامه درسی ملی شایستگی اساس یاددهی و یادگیری است.
4- روش های فعال یادگیری چگونه در کتاب های جدید اضافه گردیده است؟
در کتاب های درسی جدید مبنای تألیف واحد شایستگی است که به صورت واحد یادگیری تعریف شده است. هر واحد یادگیری بر اساس مدل هدف گذاری مصوب در برنامه درسی ملی دارای پنج عنصر علم، عمل، تعقل، اخلاق و ایمان است که در چهار عرصه ارتباط با خود، خداوند، خلق و خلقت سازمان داده شده است برای هر هدف توانمندساز یک یا چند فعالیت یادگیری ساخت یافته طراحی شده است که مبنای آن شکل دهی سه نوع تعامل در محیط یادگیری است.
تعامل هنرجو با هنرآموز
تعامل هنرجو با محتوا
تعامل هنرجو با هنرجو
سطوح یادگیری در حوزه دانش برای هر واحد یادگیری تشکیل چرخه جذب و ساخت دانش (توجه به رویکرد یادگیری شناختی – ساختن گرایی) انجام دادن و یا کاربرد دانش در یک موقعیت (مهارت) و تعمیم دانش و مهارت در زندگی و دنیای کار است بنابراین هنرجو در این رویکرد در میدان یادگیری پرساخت از نوع آن چه که کارآفرینان انجام می دهند و هنرآموزان پر ساخت از نوع هدایت، یادگیری و جهت دادن در مسیر فعالیت های یادگیری ساخت یافته است. محیط یادگیری، مواد و رسانه های آموزشی و نرم‌افزارها کمک کننده برای تشکیل فعالیت های یادگیری ساخت یافته اند.
5- جایگاه شایستگی های غیر فنی در کتاب های فنی و حرفه ای چیست ؟
شایستگی های غیر فنی به آن دسته از شایستگی های اطلاق میشود که فرد را برای اشتغال بهره ور آماده می سازد مسئولیت پذیری، مدیریت منابع، مدیریت زمان، وجدان کاری، احترام به مشتری و اخلاق حرفه ای از جمله شایستگی های غیر فنی دنیای کار است که دربرنامه های درسی جدید مورد توجه قرار گرفته است. بدیهی است نباید آموزش این نوع از شایستگی ها را در حد توصیه و سفارش تنزل داد. بلکه به صورت کاملا کاربردی و متناسب با شایستگی های فنی و به صورت تلفیقی باید ارائه شوند. در بسته های یادگیری در دست تالیف بیشتر به این مهم توجه شده است. این شایستگی ها در محتوا به دو صورت دیده شده است. به صورت مستقل و شایسته آموزش به صورت در هم تنیده در فعالیت های عملی قابل ارزشیابی برای پیشرفت تحصیلی هنرجویان.
6- ضرورت بسته آموزشی در آموزش های فنی و حرفه ای چیست ؟ و شامل چه مواردی است ؟
در راهکار 9-21 از سند تحول بنیادین و جزء هفتم از بند 12 برنامه درسی ملی توجه به بسته آموزشی به جای کتاب درسی در برنامه های جدید تصریح شده است براین اساس در تدوین برنامه درسی هر درس برای هررشته قالبی در نظر گرفته شده است که نقش اجزاء بسته آموزشی (یادگیری) را مشخص می کند. با این توضیح که محتوای طراحی شده هر فعالیت یادگیری در کدام جزء یا اجزای بسته آموزشی مانند کتاب درسی، کتاب همراه هنرجو، کتاب راهنمای هنرآموز، فیلم یا نرم افزار یا سایر موارد و رسانه های یادگیری قرار دارد.
7- کتاب همراه هنرجو چیست ؟ و هدف از طراحی این کتاب برای هنرجویان چیست ؟
هنرجویان با توجه به ویژگی های رشته هایی که درآنها تحصیل می کنند نیازمند دسترسی به اطلاعاتی هستند که در حین تحصیل و کار به آن مراجعه کنند، این اطلاعات شامل مجموعه ای از استاندارد ها، قوانین، مقررات ملی، کدهای طراحی و ساخت، کدهای تعمیر و نگهداری، برخی از اصول و روابط پایه و اصلی و همچنین اطلاعاتی در خصوص ایمنی و بهداشت، منشور اخلاقی رشته می باشد. ارائه برخی از این اطلاعات در کتاب درسی موجب ایجاد اضطراب برای هنرجویان برای از حفظ کردن مطالب می شود در صورتی که هدف از این اطلاعات استفاده آسان در شرایط کار واقعی و گروهی و فعالیت های یاددهی یادگیری است نه از حفظ کردن آنها. لذا با توجه به توضیحاتی که ارائه شد دفتر تالیف کتابه ای درسی فنی و حرفه ای و کاردانش برای هر رشته و در طول سه سال دوره تحصیلی هنرستان یک کتاب جامع تحت عنوان همراه هنرجو طراحی کرده است که در کنار سایر اجزای بسته آموزشی مورد استفاده هنرجویان قرار می گیرد.
8- آیا از کتاب های درسی موجود هم در نظام جدید استفاده می شود؟
کتاب های فعلی منابع آموزشی هستند که در شرایط جدید در حالت های مختلف از آن استفاده خواهد شد.
ارتقاء دانش نظری هنرآموزان و هنرجویان (منابع کتابخانه ای)
بخشی از جداول و استانداردهای درون کتاب های نظام موجود در کتاب همراه هنرجو مورد استفاده قرار می گیرد.
منابع آموزشی برای آموزش های غیر رسمی فنی و حرفه ای و نظام استاد شاگردی
منابع آموزشی برای صاحبان حرف و مشاغل برای ارتقاء دانش نظری و رعایت استانداردها
منابع آموزشی معتبر برای آموزش تکنیسین و انجمن های حرفه ای
تألیف کتاب های مرجع برای رشته های تحصیلی – حرفه ای نظام جدید
استفاده از تصاویر آن ها برای کتاب های درسی جدید
تفکیک محتوا به صورت واحدهای مشخص یادگیری (مهارت) برای استفاده عموم افراد جامعه
توضیح: این کتاب ها باید بر اساس تغییرات فناوری پیچیدگی های محل کار به صورت تناوبی هر سه سال یک بار مورد تجدید نظر قرار گیرد.
9- آیا برای آموزش کتاب های جدید نیاز به تجهیزات جدید است ؟
در شاخه فنی و حرفه ای آموزش رسمی رشته های تحصیلی- حرفه ای اغلب به صورت عام و پرهیز از تخصص گرایی است بنابراین تغییرات در برنامه ها و کتاب های درسی نیز از الگوی طراحی شایستگی های عام در هر حوزه حرف های پیروی می کند، لذا تغییر در تجهیزات و ابزارها در هر رشته تحصیلی- حرفه ای بر اساس دو مؤلفه تغییرات فناوری و پیچیدگی های محل کار است که موجب می شود شایستگی ها از اعتبار کافی برای آموزش برخوردار نباشد و ناگزیر از تغییر هستیم برنامه های جدید نیز از این قاعده مستثنی نیست.
- 2120 مرتبه بازدید