برگزاری جشنواره الگوهای برترتدریس آموزش مبتنی برشایستگی دروس کارگاهی هنرستان های فنی حرفه ای و کاردانش

اولین دوره جشنواره « الگوهای برتر تدریس آموزش مبتنی بر شایستگی در دروس کارگاهی هنرستان های فنی، حرفه ای و کاردانش» به میزبانی اداره کل آموزش و پرورش استان خراسان رضوی، در شهر مشهد مقدس از تاریخ 23 لغایت 26 اذرماه 1401 برگزار گردید. در این جشنواره کارشناسان دفتر تالیف کتاب های درسی فنی و حرفه ای و کاردانش در گروه های  امور مالی و اداری، کشاورزی، هنر، مواد و فراوری، عمران، خدمات و برق و رایانه  به عنوان داورو در جهت تعامل و تقویت روابط درونی حوزه فنی و حرفه ای این جشنواره حضور پیدا کردند.

  فرآیند ارائه تدریس اثر بخش منتخبین مرحله اول و داوری به صورت حضوری در محیط کارگاهی هنرستان های فنی وحرفه ای و‌ کاردانش شهر مشهد در روز های پنج شنبه و جمعه انجام  و در روز شنبه مورخ 26 آذر ماه در آیین اختتامیه  جشنواره، اسامی برگزیدگان  مرحله نهایی اعلام شد .

خانم کبری نورشاهی نماینده دفتر تالیف کتاب های درسی فنی و حرفه ای و کاردانش و داور جشنواره در گروه امور مالی و حسابداری اظهار نمودند؛ که در روزهای جشنواره هنرآموزان، هنرجویان و داوران با هماهنگی قبلی در هنرستان ها مستقر شدند. داوران در حین تدریس شاخص های اعلامی دفتر آموزش فنی و حرفه ای و کاردانش را در نظر داشته و امتیاز به شرکت کنندگان تعلق میگرفت. کل امتیاز 100 بود که 90 امتیاز متعلق به داور و 10 امتیاز به مجموع 9 هنر جو تعلق داشت. در گروه 11 نفره امور اداری حسابداری و حسابداری مالی مقام اول و دوم و سوم راکسب کرد، همچنین 6 مقام شایسته تقدیر و دو هنر آموز هم مقامی را کسب نکردند .ایشان افزود:در حاشیه جشنواره از دو هنرستان تبادکان مشهد(هنرستان راه نور و هنرستان فاطمه نور موسوی) که رشته های هنر و حسابداری و معماری و تربیت کودک در آنها دایر بود انجام گرفت. در این هنرستان ها والدین گروه حسابداری خواهان آموزش نرم افزار به فرزندان خود بودند و کادر مجرب مدرسه دغدغه تجهیزات کارگاهی رشته های دایر را داشتند. همچنین نمایندگان دفتر تالیف کتاب های درسی فنی و حرفه ای و کاردانش رویکرد شایستگی در تهیه برنامه درسی، طرح ارزشیابی، ارزشیابی از پودمان ها چک لیست، ارزشیابی پودمان هایی که دو واحد یادگیری و موارد دیگر را تشریح نمودند و از کلاس ها بازدید به عمل آوردند . در ارتباط با هنرجویان، چگونگی تهیه کارپوشه، خود ارزشیابی پایان هر واحد شایستگی، چگونگی مدیریت پیشرفت تحصیلی، تمرین، افزایش تجربه آموزشی، تشکیل کارگاه، آشنایی با نرم افزارهایی که در منطقه شرکت ها استفاده میکنند، افزایش مهارت مطرح گردید.

خانم بشری گلبخش  نماینده دفتر تالیف کتاب های درسی فنی و حرفه ای و کاردانش و داور جشنواره در گروه هنر تشریح نمودند؛ که یازده  نفر از هنرآموزان برگزیده از رشته های صنایع دستی - فرش، گرافیک، فتوگرافیک، چاپ باتیک، معرق چوب، نگارگری، تصویر برداری حضور پیدا کردند . روش تدریس این گروه توسط چهار داور مورد ارزیابی قرار گرفت و در نهایت سه نفر قابل تقدیر و سه نفر به عنوان نفرات اول تا سوم انتخاب شدند . نمرات کسب شده از جمع میانگین نمرات هیات داوران و هنرجویان حاضر در کلاس درس هنرآموز مربوطه حاصل شد.

آقای مهدی جوزایی نماینده دفتر تالیف کتاب های درسی فنی و حرفه ای و کاردانش و داور جشنواره درگروه هنر نیزاظهار نمودند؛ مرحله دوم جشنواره جهت ساخت الگویی مبناء در هر رشته با توجه به عناوین شایستگی های تعیین شده حائز اهمیت بود، از جمله مهمترین مواردی که در اجرای آموزشی هنرآموزان نقش اساسی را ایفاء می کرد می توان به نشانگرهای شاخص های داوری و طراحی آموزشی ( تلفیق شایستگی فنی و غیر فنی ) اشاره کرد.

خانم معصومه حقیقت پژوه نماینده دفتر تالیف کتاب های درسی فنی و حرفه ای و کاردانش و داور جشنواره در گروه کشاورزی اظهار نمودند: چهار هنرآموز منتخب در درس تولید فراورده‌های لبنی و دو هنرآموز منتخب در درس فراوری گیاهان دارویی از بین 46 هنرآموزی که در مرحله اول شرکت کرده بودند در رشته صنایع غذایی به رقابت پرداختند. و هر یک به مدت 60 دقیقه مهارت‌های تدریس خود را با رویکرد تلفیق شایستگی‌های فنی و غیرفنی به نمایش گذاشتند. در این مرحله تمامی شرکت کنندگان در محیط کارگاه صنایع غذایی و با حضور نه هنرجو، توانمندی‌ها و روش تدریس خود را بر اساس طرح درسی که ارایه داده بودند به صورت عملی به اجرا گذاشتند. نفرات برگزیده رشته صنایع غذایی خانم مهری تمیزی از استان یزد نفر اول، آقای محمود حسین نژاد از استان مازندران نفر دوم وخانم طوبی السادات موسویان از استان خراسان رضوی نفر سوم این رشته معرفی شدند.

خانم اکرم دهقانی نماینده دفتر تالیف کتاب های درسی فنی و حرفه ای و کاردانش و داور جشنواره در گروه خدمات اظهار کردند؛ این گروه با حضور 6  هنرآموز برگزیده از استان های مختلف توسط سه داور و یک نفر ناظر در روز پنجشنبه ( رشته تربیت کودک )و روز جمعه (رشته مدیریت خانواده) با موضوع تدریس قصه گویی از کتاب پرورش مهارتهای کلامی کودک پایه یازدهم تربیت کودک و تزیین کیک برای رشته مدیریت خانواده به رقابت پرداختند. این هنرآموزان قبلا فیلم های تدریس را با شاخص هایی که از طریق بخشنامه دبیرخانه تربیت کودک و مدیریت خانواده به آنها ابلاغ شده بود، ارسال کردند. فیلم توسط تیم داوران و ناظر محترم بررسی و 6 نفر برگزیده در رشته تربیت کودک و 3 نفر برگزیده در رشته مدیریت خانواده برای شرکت در نخستین جشنواره الگوهای برتر رشته های فنی و حرفه ای و کاردانش انتخاب شدند. در ادامه علاوه بر داوران، از هنرجویانی که در اجرای تدریس از هنرستان نیک اندیشان در کارگاه حضور داشتند در مورد تدریس نظر خواهی شده و امتیاز سه داور به ناشران تحویل و با امتیاز هنرجویان امتیاز نهایی مشخص شد.در پایان جشنواره هنرآموزان برتر معصومه بهبودی از استان قزوین رتبه اول، سمانه قدمی از استان هرمزگان رتبه دوم، کبری کشاورز صفی از استان قزوین رتبه سوم معرفی گردیدند.

آقای حسن جعفریه نماینده دفتر تالیف کتاب های درسی فنی و حرفه ای و کاردانش و داور جشنواره در گروه برق ورایانه اظهار کردند؛ در این رقابت بزرگ علمی، 110 نفر از هنرآموزان صاحبنظر در مهارت‏های مختلف تدریس، بر اساس فرایندی کاملا تعاملی و پویا تدریس خود را ارایه نمودند که در آن هنرآموز با برنامه ریزی دقیق و از پیش تعریف شده و بر اساس شرایط حاضر در کارگاه‌های آموزشی، از طریق خلق موقعیت‌هایی، هنرجویان را به سمت تحقق اهداف نوین آموزشی هدایت نمودند. قطعا حصول موفقیت در این فرآیند آموزشی منوط به برقراری ارتباط عاطفی و همدلی داوطلبانه بین هنرآموزان و هنرجویان بدست خواهد آمد. زیرا که یادگیری پایدار و مانا، فعالیتی عامدانه، هوشمندانه، مشتاقانه و اجتماعی به حساب می‏آید. جهت دستیابی به این امر مهم و شرایط بهینه استمرار در انتقال مهارت، هنر هنرآموز و هوش و ذکاوتِ نحوه ارتباط عاطفی، نقش بسیار پر رنگی خواهد داشت از اینرو ایجاد، ترسیم و طراحی الگوهای برتر تدریس، کاری بسیار زیرکانه و با دقت بالا خواهد بود. ایجاد و زمینه سازی تعامل بین هنرآموزان و هنرجویان، آشنایی و بکارگیری فنون مختلف علم و مهارت تدریس، ایجاد و فراهم سازی زمینه‏های پیشرفت و توسعه توانمندی ها، شناسایی و کاربست فنون نوین فناوری اطلاعات، بکارگیری اخلاق حرفه‌ای و روشهای تعامل با محیط کار از مهمترین عناصر الگوهای برتر تدریس و نقش آفرین در شایستگی های غیرفنی می باشد. فراهم ساختن بستر امن رقابت سالم و سازنده علمی و ایجاد روحیه تعامل و منافع گروهی تا رسیدن به ماحصل عملکرد، قابل استناد و تعیین کننده می‌باشد. لذا لزوم ایجاد و استمرار در ادامه اجرای اینگونه جشنواره ها ضروری و باعث پیشبرد اهداف کلان آموزشی و ارتقای سطح کمی و کیفی تدریس شایستگی محور در سطح کشور می‌شود. و این جشنواره شروع کاری بسیار بزرگ و جهادی در عرصه مهارت و کشف و پرورش استعدادهای ذاتی و نهفته هنرآموزان در سراسر کشور خواهد بود.

خانم طیبه کنشلو نماینده دفتر تالیف کتاب های درسی فنی و حرفه ای و کاردانش و داور جشنواره در گروه مواد و فراوری  اظهار کردند؛ مرحله نهایی اولین جشنواره کشوری الگوهای برتر تدریس آموزش مبتنی بر شایستگی در دروس کارگاهی هنرستان ها در راستای اجرای سند تحول بنیادین و با هدف ارتقای کیفیت یادگیری با تاکید بر شیوه آموزش پودمانی مبتنی بر شایستگی در هنرستان دخترانه ریحانه شهر مشهد مقدس در گروه مواد و فرآوری با حضور شش تن از راه یافتگان مرحله نهایی و  با حضورناظر، داوران و هجده نفر از هنرجویان رشته های صنایع شیمیایی و سرامیک برگزار گردید . در مراسم اختتامیه هنرآموزان برگزیده خانم ها مهدیه آزادی یزدی، خدیجه خارستانی رتبه های اول و دوم از رشته صنایع شیمیایی و آقای محسن نونهال از رشته سرامیک رتبه سوم را کسب نمودند و خانم ها الهه وهابی نژاد، مهسا پارسی و مریم ارزانی پور رتبه های شایسته تقدیر را کسب نمودند.

آقای عابدین آریانپور و آقای سیدناصرخالقی میران نمایندگان دفتر تالیف کتاب های درسی فنی و حرفه ای و کاردانش و داوران جشنواره در گروه کشاورزی بودند؛ ایشان اظهار نمودند؛ اهداف از پیش تعیین شده برگزاری این جشنواره عبارتند از تعامل و همکاری با دفتر آموزش های فنی، حرفه ای و کاردانش در جهت پیشبرد بهتر آموزش، پایش الزامات اجرایی برنامه درسی به ویژه نیروی انسانی (هنرآموز)، بررسی مشکلات آموزش کشاورزی و دریافت پیشنهادات در گفتگو با هنرآموزان شرکت کننده و عوامل اجرایی هنرستان کشاورزی مجری.ایشان افزودند؛ قبل از برگزاری جشنواره از هنرستان کشاورزی شهید یوسفی (2) محل اجرا الگوی برتر تدریس آموزش مبتنی بر شایستگی در گروه زراعی،   باغی، دامی، ماشین های کشاورزی بازدید به عمل آمد. داوران به اتفاق سایر عوامل اجرایی از مکان (کلاس درس، آزمایشگاه و زمین زراعی) و تجهیزات آموزشی مورد نیاز بازدید نمودند و هماهنگی های لازم در خصوص چگونگی اجرا به عمل آمد. همچنین از نمایشگاه توانمندی ها و دستاوردهای مرکز رشد کارآفرینی کشاورزی در هنرستان مذکور بازدیدی صورت گرفت. در ادامه جلسه ای با مدیر و هنرآموزان خبره این هنرستان در خصوص مشکلات و موانع آموزش کشاورزی برگزار شد و پیشنهادهای درجه بندی هنرستانهای کشاورزی از نظر ارتباط با مناطق، استانها و ستاد، احیای نام هنرستانهای کشاورزی در شاخه های فنی و حرفه ای و کاردانش با توجه به ماهیت آنها در مقایسه با سایر هنرستان ها، تدوین طرح جامع هنرستانهای کشاورزی از نظر نیروی انسانی، فضا و تجهیزات به منظورجلوگیری از تصرف های غیر آموزشی و تأمین تجهیزات به روز و نیروی انسانی مورد نیاز، در نظر گرفتن آمایش منطقه جهت ورود هنرجویان به رشته های تحصیلی مطابق با نیاز بازار کار و اصلاح هدایت تحصیلی بر اساس آن، برگزاری دوره ای آموزشی تخصصی کوتاه مدت  برای هنرآموزان، اصلاح فرایند آموزش همراه با تولید، ایجاد صندوق حمایت و پشتیبانی از هنرستان های کشاورزی در دفتر وزارتی و تأمین منابع مالی آن از سوی هنرستانهای با درآمد بالا، تشکیل یک هسته مرکزی از متخصصین کشاورزی در ستاد به منظور جمع آوری اطلاعات، برنامه ریزی و ارائه برنامه عملیاتی و نظارت کامل بر هنرستانهای کشاورزی، تشکیل دبیرخانه مدیران هنرستان های کشاورزی کشور از ایشان دریافت گردید.همچنین جلسه توجیهی با حضور مسئولین حوزه ستادی دفتر آموزش های فنی، حرفه ای و کاردانش و اداره کل آموزش و پرورش استان، ناظران، داوران و هنرآموزان شرکت کننده برگزار گردید و هماهنگی های لازم بین گروه های مختلف به صورت مجزا صورت گرفت.در روزهای پنجشنبه و جمعه هنرآموزان براساس برنامه اجرایی تعیین شده به ترتیب در محل اجرا حضور یافته و تدریس خود را ارائه نمودند و گروه داوری براساس شاخص های تعیین شده نظرات خود را ثبت و اعلام نمودند. در مراسم اختتامیه هنرآموزان برتر براساس کسب حداقل امتیاز 70 الی 80 به عنوان شایسته تقدیر و بیش از 80  امتیاز مشمول رتبه اول تا سوم شدند. با این فرایند فقط دو نفر از هنرآموزان آقای محمدرضا احمدی شورکانی از هنرستان کشاورزی شهید بهشتی، استان مازندران و خانم صغری مولایی از هنرستان کاردانش پروین اعتصامی، استان اصفهان به عنوان شایسته تقدیر معرفی شدند . با  توجه به اینکه معیار ارزیابی داوران گروه های مختلف با یکدیگر متفاوت بود لازم است در دوره های بعدی جشنواره این موضوع مورد توجه جدی قرار گیرد.

آقای سید عقیل حسینیان نماینده دفتر تالیف کتاب های درسی فنی و حرفه ای و کاردانش و داور جشنواره در گروه صنعت اظهار نمودند که در این جشنواره یازده نفر در رشته جوشکاری و تزئینات صنایع چوب و ماشین ابزار و تاسیسات و مکانیک خودرو و تراشکاری به مرحله کشوری رسیده بودند و در هنرستان های  طالقانی، دارالفنون و شهید کاظمیان به رقابت پرداختند که 3 نفر احراز شایستگی (ماشین ابزار_تزئینات صنایع چوب_مکانیک خودرو) و یک نفر به عنوان رتبه برتر (مکانیک خودرو) انتخاب شدند. کسانی که امتیاز بین 70 تا 80  را اخذ کرده بودند احراز شایستگی کسب نمودند و  از کسانی که بالای 80 شدند رتبه بندی انجام شد.

خانم پرستو آریانژاد نماینده دفتر تالیف کتاب های درسی فنی و حرفه ای و کاردانش و داور جشنواره در گروه معماری و ساختمان اظهار نمودند؛ در گروه معماری و ساختمان و در رشته های معماری داخلی (فنی و حرفه ای)، ساختمان (فنی و حرفه ای)، نقشه کشی ساختمان (کاردانش) و معماری داخلی (کاردانش) 9 هنرآموز با یکدیگر رقابت کردند. بر اساس داوری های انجام شده و شاخص های داوری، آقای محسن جعفری از استان فارس رتبه اول، خانم زهرا خدابنده از استان فارس رتبه دوم و خانم رویا حسنی دوخت از استان آذربایجان شرقی رتبه سوم را کسب نمودند. همچنین خانم ها شبنم مهدی پور از استان کردستان، اعظم احمدی از شهر تهران، مرضیه گلپور از استان قزوین، زهرا جلیلی از استان البرز و آقای سید حسین شکروئی از استان سمنان به عنوان هنرآموزان شایسته تقدیر معرفی گردیدند.

آقای محمود شبانی نماینده دفتر تالیف کتاب های درسی فنی و حرفه ای و کاردانش و داور جشنواره در گروه صنعت اظهار نمودند؛ هفت هنرآموز رشته الکترونیک منتخب شده  به مدت دو روز در زمان های 90 دقیقه به اجرای کلاس آموزش شایستگی های فنی و غیر فنی تعیین شده برای 9 هنرجو پرداختند. داوران جشنواره با توجه به  فرم فهرست شاخص های ارزیابی، نحوه استاندارد عملکرد تدریس و ارزشیابی شایستگی، مراحل کار را  با نظارت و بررسی فرایند امتیازدهی کردند. در این رقابتها  مهناز  قربان اسماعیلی از استان اصفهان رتبه اول، مجید  مکرم نجف آباد از استان آذربایجان غربی رتبه دوم، مهدی صفائی، مهدی بیژنی کشکک و مهدیه مهران پور مقام شایسته تقدیر را در رشته الکترونیک کسب نمودند. همچنین در حاشیه این مراسم یک نشست علمی با هنرآموزان  رشته الکترونیک مشهد پیرامون شایستگی های دروس کارگاهی الکترونیک برگزار شد و نظرات، انتقادات و پیشنهادات آنها رادر جهت بهبود کمی و کیفی محتوای کتاب های درسی دریافت شد.