نشست صمیمی آقای دکتر ملکی رئیس سازمان پژوهش با کارشناسان دفتر فنی و حرفه‌ای و کار و دانش

در ابتدای این نشست آقای دکتر ملکی دهۀ مبارکۀ فجر و سالگرد انقلاب اسلامی  ایران را که حاصل مجاهدت‌ها و تلاش‌های انقلابی ایثارگری‌ها و شهادت‌ها با رهبری زعیم بی‌بدیل و عالی امام راحل است را تبریک گفتند و بیان نمودند که خواستۀ مشترک همۀ ملت ایران نیل به یک زندگی تؤام با فلاح و رستگاری هست، که ان‌شاءالله به تمدن نوین اسلامی ایرانی منتهی شود و تحقق پیدا کند .

آقای دکتر ملکی ضمن تبریک روز زن بیان نمودند که باید از شخصیتی به نام زن الهام گرفت و معنای مادر بودن و همسر بودن را برای تشکیل یک خانواده به درستی درک کنیم و بتوانیم از این وجود که منبع عاطفه، منبع الهامات معنوی می باشد به زندگی خانوادگی خودمان در وهلۀ اول، سپس برای تحکیم نهاد خانواده در نظام جمهوری اسلامی ایران در حدی که می‌توانیم چه با قلم و نوشتن و چه با تبلیغ و فرهنگ‌سازی کمک بکنیم. محوریت عاطفی و معنوی در این نهاد به وسیلۀ زن تحقق پیدا می‌کند در قرآن نیز خدای متعال اسوه‌ای حسنه و اسوه‌ای سیئه از زنان معرفی کرده است.دکتر ملکی در ادامه تشکر صمیمانه ای از کارشناسان دفتر فنی و حرفه‌ای و کار و دانش نمودند که در این دورۀ خاص تحولی سازمان، مدار تحول را در حوزۀ فنی و حرفه‌ای و کار و دانش را پیش می‌برند .

آقای بهمنی مدیر کل دفتر برنامه ریزی درسی و تولید بسته های تربیت و یادگیری فنی و حرفه ای و کاردانش نیز از تلاشهای شبانه‌روزی همکاران دفتر که در چند سال اخیر زحمات ارزشمندی کشیدند تشکر کردند و ابراز نمودند که مشیء خالصانه، صادقانه و دلسوزانه این عزیزان برای کیفیت بخشی به امور و سیر تحول آن و نتیجۀ مطلوب متناسب با شأن نظام تعلیم و تربیت بسیار ارزشمند میباشد .در ادامه ایشان با اشاره به  اینکه ریاست محترم سازمان با رویکرد پدرانه و دلسوزانه مسائل مختلف تحول را پیگیری، هدایت، رهبری و همراهی می‌کنند و می‌بینیم که در سیاست گذاری‌های درون سازمانی نظرشان بر توسعه و پرورش سرمایه‌های درون سازمان هست، یعنی اعتمادی که به تک تک افراد دارند تشکر نمودند.

 دکتربهمنی ادامه دادند که سند برنامه درسی ویژۀ شرایط شیوع ویروس منحوس کرونا در یک بازه‌ی محدود تهیه گشت. در شاخه کاردانش  160 رشته را بروزرسانی کردیم که با جلسات مختلف کارشناسی و اعتباربخشی و مشارکت وازشناسان محترم و شرکای اچتماعی در این شاخه حدود 100 رشته قابل بهره برداری میباشد. همچنین تدوین 200 فیلمی که احصاء شده و در بستر شبکۀ ملی رشد می‌تواند ارزشمند باشد، از دستاوردهای همکاران این دفتر بوده است. همچنین تولید 27 بستۀ تربیت و یادگیری جدید  برای شاخۀ کار و دانش که سال‌ها مورد غفلت واقع شده بود به نتیجه رسید. حدود 58 عنوان کتاب های درسی از سیاست‌های کلان ابلاغی مثل جمعیت، اقتصاد مقاومتی، اشتغال و درج معارف انقلاب با رویکرد تغییر جزئی به دفتر نظارت برنشر و توزیع مواد آموزشی تحویل شد.

آقای لطفی نیا به تولید و تحویل  فیلمهای آموزشی به مدیر شبکه چهار اشاره کردند که پخش نشد و علتش این بود که صدا و سیما به این رویکرد رسیده که خودش محتوا تولید بکند . فیلم‌های خیلی زیادی تولید کردیم با هزینه‌های بالاو متناسب باعناوین پودمان‌ها پیش رفتیم و حیف هست که مغفول بمانند و از آن‌ها استفاده نشود . سازمان پژوهش در بحث ارائۀ فیلم‌ها در حاشیه هست و باید نقشمان را پر رنگ کنیم. ایشان در ادامه به بحث دانشجویانی که دبیری می‌کنند و انتقاداتی نسبت به صلاحیت حرفه یا صلاحیت معلمی دارند نیز اشاره کردند.

آقای کیالاشکی گفتند که با توجه به وظایف پژوهشی، طراحی و تدوین برنامه درسی که بر عهدۀ دفتر است و اموراتی که محول می‌شود باید سرمایۀ انسانی و نیروی انسانی هم در همین راستا توسعه و توانمندسازی بشود و این توسعه و توانمندسازی دو بعد دارد ‌ترمیم نیروها و ورود نیروهای جدید و توانمند . درادامه ایشان به بحث خوشۀ شایستگی‌های غیرفنی به عنوان تنها خوشۀ غیرفنی که مبتنی بر شایستگی هست اشاره کردند وابراز تاسف کردندکه در کنکور هنوز از این خوشه سؤال مطرح می‌شود و این باعث شده که کل فرایند آموزش و اجرای این تحت شعاع قرار گیرد. گر چه سعی کردیم با حضور مؤلفین کتاب در طراحی سؤالات کنکور تا حدی کنکور را به سمت شایستگی محور جهت بدهیم اما واقعیت امر این هست که وجود اسم کنکور بر دروسی از این دست باعث می‌شود که اهداف آموزشی آنها از حوزۀ شایستگی جدا باشد.

خانم دیده ور در خصوص تهیه فیلم‌های هنرجو به همکاری همه دفاتر نیاز هست و انتظار میرفت با شروع سال تحصیلی این فیلم‌ها بارگزاری بشود و جامعۀ هنرجویی ما هنرآموزان استفاده بکنند .خیلی از فیلم‌ها به آن سطح کیفیت که مدنظر هست رسیده و تولید شد ولی عملاً یک سری مسائل مانع میباشند همکار ما زحمات بسیاری کشیده اند و توقع دارند که در زمان مورد نظر نتیجه فعالیتش مشاهده شود.

خانم رضوانفر در ارتباط با ارزش‌های انقلاب اسلامی در کتاب‌های درسی‌ اشاره نمودند که کتاب‌های فنی و حرفه‌ای غنی هستند و از سال 90  این ارزش‌ها در کتابها گنجانده شد. هم در برنامه‌های درسی و هم در کتاب‌ها ارزش‌های انقلاب دیده شده .درحال حاضر نیزکه تغییرات جزئی و کلی کتاب ها در دستور کار بود  باز به این موضوع لبیک گفته شد و در جای جای کتاب‌ها فنی و حرفه‌ای ارزش‌های انقلاب به خوبی مشاهده می شود.

خانم صادق گفتند که ما از سال 95 واقعاً تحول ایجاد کردیم ما همه شبانه روز کار کردیم مستقل بودیم ارزش‌ها را دیدیم و دانش را هم بروزرسانی کردیم کتاب‌های تربیت کودک را نگاه بکنید با ارتباطی که با استانها داریم می دانیم که کتاب ها خیلی خوب شده و همه خیلی راضی هستند و خوشحالم که گام دوم یعنی مبحث ارزشیابی دیده شد و خواستند که به صورت نظام مند کتابها را ارزشیابی کنیم .همچنین اعتباربخشی‌کتاب ها را از طریق سیستم‌های سازمان انجام دهیم. در خصوص سند شایستگی مؤلفان نیز دفتر ما باید مستقل دیده بشود.

آقای شکرریز نیز به پیگیری وضعیت فیلم‌ها در دفتر تکنولوژی و انتشارات فناوری و آموزشی اشاره نمودند همچنین بیان کردند که در زمینه کار و دانش جلسات متعددی با دفتر آموزش و جلسات درون دفتری داشتیم و شاخص‌ها را احصاء کردیم و توانستیم یک سری از رشته‌های که هنرجو نداشتند و همپوشانی زیادی داشتند را کاهش داده و به رشته‌های هدف نزدیک‌تر شویم و قطعاً این صددرصد نیست اما به هرحال این مجموعه الان بهتر از قبل می‌تواند ابلاغ بشود . در زمینۀ کتاب‌ها و وسایل آموزشی گفتند که از 27 عنوانی که اعلام شد دو عنوان در مورد نازک دوزی کتاب طراحی دوخت، 5 عنوان در مدیریت و 22 عنوان در حوزه فناوری اطلاعات است.همچنین ادامه دادند که به مسئلۀ نگه داشت نیروی انسانی باید توجه شود و یک معاونت نیروی انسانی ایجاد بشود که نیروی انسانی رصد و نگه داشت شوند زیرا این‌ افراد مجموعۀ فکری و سرمایه‌های خیلی خوب کشور هستند .

آقای منصوری نیز در بحث ورود به شاخۀ کار و دانش اشاره نمودند که اگر به این جمع بندی رسیدیم که این دو شاخه تا حد زیادی به موازات هم حرکت می‌کنند و همخوانی ندارند به نظر می‌رسد شرایط طوری هست که با پشتیبان‌های علمی بیشتری میتوان تعدیل انجام داد و تاکید کردند که در بحث الگوی شایستگی محور باید صدای واحدی از طرف سازمان شنیده بشود و در همین راستا بحث ارتقا بخشی کتاب‌های درسی و ارزشیابی آنها با پشتیبانی بخش مالی، در موعد زمانی که تعریف شده انجام شوند.

 خانم کنشلو نیز به اولویت قرار گرفتن ارزشیابی از برنامه و کتاب‌های درسی تاکید کردند زیرا برای تغییر در برنامه‌ها باید ارزشیابی انجام بشود تا بتوان تصمیم گیری صحیح انجام داد.

 آقای کفاشان  به توجه بر اهداف آموزش و پرورش و اهداف تعلیم و تربیت تاکید کردند و گفتند  به نظر می‌رسد عیلرغم مطالبی که در این زمینه مطرح می‌شود ما مدلی نداریم که به آن سمت حرکت بکنیم . سند تحول رویکردش تاکید بر شایستگی‌های فنی و غیرفنی است و اولویت سیاست گذارانش این است که شکاف را کم بکنند این شکافی که ما به فرزندان مسائل اخلاقی را یاد می‌دهیم ولی در عمل مشکل دارند. مسائل دینی یاد می‌دهیم ولی در عمل مشکل دارند این شکاف را نتوانستیم ببندیم به نظر می‌رسد که این حوزه‌ها حوزه‌های اساسی هستند به نظر می‌رسد که ما فرصت‌های خوبی داریم با حضور ریاست سازمان که متخصص در این امر هستند و عملاً در این زمینه کار کرده اند.

آقای آریانپور اشاره کردند که با جمع بندی نظرات و همسو کردن، تمام ظرفیت‌های سازمان بهتر تحقق پیدا می‌کند و به تحققی مدنظر همه‌مان هست نزدیکتر می‌شود ایشان تشکر و قدردانی حمایت های ریاست سازمان کردند که در زمان مدیریت ایشان از زمینۀ کشاورزی واقعاً حمایت شد، مثل تصویب تبصرۀ یک ماده 5 آیین نامه آموزشی دورۀ متوسطه که در جهت انطباق سال تحصیلی با فرایند تولید است و این گام واقعاً می‌تواند یک تغییر و تحول بزرگی را در آموزش کشاورزی حداقل ایجاد بکند و گفتند که  این بند خاص کشاورزی نیست و همۀ زمینه‌ها را پوشش میدهد. اهداف شاخه فنی و حرفه‌ای و کار و دانش نیز باید ساماندهی شوند کار و دانش با فلسفۀ وجودی اش همراه نیست. تبصرۀ مصوبۀ هیئت دولت در سال 72 خیلی شفاف نیست که مانیاز به حمایت و پشتیبانی رئیس سازمان داریم . منطق نیاز جامعه است ما به دنبال این هستیم که نیاز جامعه را برطرف بکنیم. درادامه نیز به ساماندهی نیروهای انسانی تاکید نمودند.

خانم کریمیان بیان کردند که رشتۀ صنایع دستی یک ابر رشته میباشد که در سنجش شغلی هم در مرکز آمار ایران و هم در سند ایسکو و سندهای دیگه و اسناد بالادستی زیر رشته‌های متعدد دارد و همینطور مشاغل بسیار زیاد. آمایش سرزمین در رشتۀ صنایع دستی نیز خیلی مطرح است.به دلیل عدم هماهنگی دفتر اجرا با دفتر فنی و حرفه‌ای به این رشته خیلی آسیب زده شد و تصمیماتی گرفتند که اصلاً به صلاح دانش آموزان نبود. کارگاه‌های زیادی در این رشته تعطیل شد و این یک بلاست چون رشته صنایع دستی با فرهنگ ایران سروکار دارد.

آقای خالقی نیاز بیان کردند که جهت تحقق اهداف باید به نظرات تخصصی کارشناسی توجه کنیم و تصمیم های نهایی از نوع مدیریتی و تمرکز بر یک نوع تفکر خاص نباشد . در ادامه نیز اشاره کردند که شایستگی‌های غیرفنی در هر زمینه و هر رشته خاص میباشد. در خصوص آمایش سرزمین از تدوینش تا اجرا که زمانبر می باشد نیز محدودیت‌هایی وجود دارد که محدودیت‌ها روشن نیست. در اسناد آمده که هر بوم و منطقه‌ای موارد و انتظارات خاص خودش رو دارد، ، ما باید به بوم و اقتضائات منطقه پایبند باشیم .

آقای عبداله زاده اشاره کردند که در خصوص تولید فیلمها  همکاران خیلی زحمت کشیدند اما به دلیل کارشکنی شرکتهایی که قرارداد بستیم آن طور که باید کارپیش نمیرود ما میخواهیم وارد فاز دوم فیلم‌ها بشویم و باید  این مسئله حل بشود. و گفتند که در خصوص تولید محتوا نقش سازمان کمرنگ شده است و امروز شاهد هستیم با وجود کرونا بدون فیلترهای مختلف هر محتوا و یا نرم افزاری تولید میشود که صحتش هیچ جا تایید نمی شود. اگر هنرآموزی قرار است جلوی دوربین برود و کارش در تمام کشور توزیع بشود باید پایبند به برنامه درسی باشد؛ این آفاتی که به نظام آموزشی وارد خواهد شد جبران ناپذیر خواهد بود پس ما باید حتماً سازمان را در این قسمت وارد کنیم. در ادامه ایشان به بحث پشتیبانی اختیارات مدیرکل، معاونت پشتیبانی و نحوه  انتقال نیروی انسانی  و رفع موانع موجود در این زمینه پرداختند.

در ادامه جلسه آقای دکتر ملکی در پاسخ به مسائل مطرح شده توسط کارشناسان ابراز تشکر کردند و تاکید کردند که جهت حل مشکلات و مسائل مطرح شده از اصل پیگیری تا زمان حل مساله غفلت نگردد. و گفتند که خودتان فکر کنید راهکار بدهید ایده بدهید تا مشترکا با هم حل و فصل کنیم یعنی نگاهمان نگاه حل مسئله با خرد جمعی با همکاری باشد. شما کارشناس مسائل فنی و حرفه‌ای هستید و در این زمینه ایده بسیار دارید. ایشان ابراز نمودند که در ابتدای کار وقت ما بیشتر صرف این شد که اختلاط را به تمایز برگردانیم، من هم معتقدم فنی و حرفه‌ای با بخش نظری متمایز هست. چطور ممکن هست کسی که دانش آموخته‌ای رشته برنامه ریزی درسی باشد مراحلی را هم طی کرده باشد و متوجه نباشد که فنی و حرفه‌ای با علوم انسانی ماهیتاً متفاوت هستند این الفبای برنامه ریزی درسی هست مبنای برنامه ریزی درسی هست مبادی برنامه ریزی درسی هست. ما یک خلاءی در سازمان داریم "خلاء فقدان الگوی برنامه ریزی درسی فنی و حرفه‌ای" چون نیست خیلی از مسائل گم هست. می خواهم این الگو طراحی، تدوین و اعتبار یابی بشود.در ادامه دکتر ملکی بیان کردند که مسائل بومی به این معناست که ما باور پیدا بکنیم در فنی حرفه‌ای و کاردانش به ضرورت‌های منطقه‌ای توجه شود و این مسئله هنوزباقی است. نیازسنجی اجتماعی در خصوص  فنی و حرفه‌ای به درستی انجام نشده است. همچنین تصور اینکه افراد را برای شغل آماده می‌کنیم تصور غلطی است ما باید بگوییم افراد را برای زمینه‌های شغلی مشترک آماده می کنیم. این یک مسئله‌ی اساسی هست، این تصور باید اصلاح بشه.ما در تربیت حرفه‌ای مسئله داریم. تربیت حرفه‌ای یعنی چه؟ یعنی اینکه فنی حرفه‌ای باید از دوره‌ی ابتدایی وارد بشود تزریق بشود تربیت حرفه‌ای مال امتداد تربیت است نه در یک مقطع خاص، ما باید یکسری مهارت‌های پایه و اساسی و بنیادین کار و فنی حرفه‌ای را تزریق کنیم.در ادامه تاکید نمودند که ارزشیابی کتاب‌های درسی با توجه به آیین نامه‌ی شورای پژوهشی به جدیت پیگیری شود زیرا تا زمانی که سازمان پژوهش در بُعد پژوهشی راست قامت نایستد برنامه‌های درسی ما هرگز به سامان نخواهد رسید.در پایان نیز تاکید نمودند که باید استانداردهای کتاب‌های درسی در فنی حرفه‌ای و تمایز آن با کتاب درسی مشخص باشد، وگفتند که  برای کاردانش اصلاً کتاب لازم نداریم ما برای کاردانش باید بسته‌ی تربیت و یادگیری متناسب با کاردنش تعریف بکنیم. کتاب درسی الان در پیشرفته‌ترین کشورها وجود دارد و این یعنی کتاب درسی وسیله‌ی بسیار مهمی هست .