معرفی رشته شبکه و نرم افزار رایانه

بیشتر فرآیندهای اداری، مالی و تجاری در حال الکترونیکی شدن هستند و در این زمینه نیروهای مورد نیاز بازار کار در سطوح کارگر ساده و کارگر ماهر یکی از پایه‌های اساسی برای توفیق در این توسعه است. زیر ساخت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری در کشور به گونه‌ای است که برای تعمیر، نگهداری و توسعه آنها نیازمند نیروهای آموزش دیده در سطح کارگر ماهر است و به نظر می‌رسد بخشی از آموزش این مهارت‌ها باید در دوره متوسط دوم به عنوان یک رشته مستقل و در ادامه برای آمادگی جذب بازار در آموزش عالی به کسب مهارت‌های تکمیلی صورت پذیرد.در اینجا آقای دکتر شکر ریز کارشناس دفتر طراحی وتولید بسته های یادگیری فنی و حرفه ای وکاردانش به معرفی رشته شبکه نرم افزار و رایانه می پردازند:

رشته  شامل چه مشاغلی است؟

مشاغل قابل احراز در رشته شبکه و نرم‌افزار رایانه

طبقه بندی استاندارد بین المللی مشاغل سال 2008ISCO با هدف تسهیل مقایسه آمارهای مشاغل در سطح بین المللی و به عنوان مدلی به منظور بهبود طبقه بندی مشاغل کشورها ارائه شده است. اگرچه ایسکو به عنوان یک مدل بـه کارگرفتـه مـی شـود امـا نباید آن را جایگزینی برای دیگر طبقه بنـدی هـای مشـاغل در سـطح ملـی درنظرگرفـت، زیـرا طبقه بندی های مشاغل در هر کشور باید به طورکامل سـاختار بـازار نیـروی کـار ملـی و نیـز اطلاعات مورد نیاز برای اهداف ملی مربوط به آن کشـور را تبیین کند. از طبقه بندی های مشاغل در سـطح ملـی بـرای جمـع آوری و انتشـار آمـار از منـابعی ماننـد سرشماری های جمعیتی، آمارگیری های نیروی کار و سایر آمـارگیری هـای خـانواری، آمـارگیری از کارفرماها و دیگر منابع استفاده می شود.

مشاغل قابل احراز در رشته شبکه و نرم‌افزار رایانه نیز بر اساس استفاده از منابعی مانند اطلاعات مرکز آمار ایران، مشاغل و حرف سازمان آموزش فنی و حرفه ای، بخش خصوصی و  سایر کشورها(مالزی، استرالیا، آلمان و..) و مشاغل و حرف ایسکو 2008  تهیه شده است. مشاغل مرتبط با علوم رایانه در سطح مهارت3 قرار دارند.

مشاغل با سطح مهارت3 (L3) به طورویژه شامل اجرای وظایف پیچیده فنی و عملی است که نیـاز به وجود بدنه گسترده ای از دانش واقعی، فنی و نظام منـد در حـوزه تخصصـی دارد.  مشاغل این سطح مهارت به طورکلی نیاز بـه سـطح بـالایی از سـواد و مهـارت هـای ارتبـاطی بین فردی دارند. این مهارت ها ممکن است شامل توانایی فهم پیچیـدگی مطالـب نوشـتاری، تهیـه گزارش ها براساس واقعیات و برقراری ارتباطات شفاهی در شرایط مختلف باشد.  دانش و مهارت مورد نیاز برای اجـرای کارآمـد مشـاغل در سـطح 3 بـه طورمعمـول پـس از گذراندن طی یـک دوره یـک تـا سـه سـاله به دست می آید که طی این دوره، پس از اتمام آموزش متوسطه، عملی است.

 نمونه هـایی از مشـاغل طبقـه بنـدی شـده بـا سـطح مهـارت 3 شـامل مـدیران فروشـگاه هـا، نماینـدگان فـروش تجـاری، تکنسین های پشتیبانی رایانه است.

 کد 35  تکنسین های اطلاعات و ارتباطات هستند که زیرگروه های زیر را شامل می شود:

 351 تکنسین های پشتیبانی عملیات و کاربران فناوری اطلاعات و ارتباطات

 3511 تکنسین های پشتیبانی عملیات فناوری اطلاعات و ارتباطات

 3512 تکنسین های پشتیبانی کاربران فناوری اطلاعات و ارتباطات

 3513 تکنسین های شبکه و سیستم های رایانه ای

 3514 تکنسین های وب

رشته شبکه و نرم افزار رایانه از گروه واحد کد 3513 ایجاد شده است. گروه واحد 3513  تکنسین های شبکه و سیسـتم هـای رایانـه ای، شبکه و سایر سیستم های ارتباطـات داده ای را ایجاد می کننـد، بـه کـار مـی گیرنـد و تعمیـر و نگهداری می کنند. وظایف این گروه شامل موارد زیر است:

الــف ) بــه کــارگیری، نگــهداری و عیــب یــابی سیستم های شبکه

ب) بــه کــارگیری و نگــهداری سیســتم هــای ارتباطات داده ای غیراز شبکه ها

پ) یاری به کاربران در رفع مشکلات مربـوط به شبکه و ارتباطات داده ای

ت) شناسایی بخشهایی کـه بـه تجهیـزات و نرم افزار پیشرفته تر نیاز دارند

ث) نصب سخت افزار رایانه ای، نرمافزار شـبکه، نـزمافـزار سیسـتم عامــل و برنامـه هـای کاربردی

ج) فعال و غیر فعال کردن شبکه های رایانه ای و انجام فعالیتهای تهیه نسخه پشـتیبان و بازیابی در این شبکه.

نمونه هایی از مشاغل این حرفه:

· تکنسین شبکه رایانه ای

 · تکنسین پشتیبانی شبکه

· مدیر شبکه های رایانه ای

· تحلیـ ـلگــر شــبکه هــای رایانــه ای

·  اپراتور رایانه

·  تکنسین وبسایت

آینده شغلی و بازار کسب و کار آن چگونه است؟

مطابق پژوهش های گروه درسی رشته و مرکز  آمار ایران، به لحاظ کمی، در سال 7هزار نیروی کار مورد نیاز در حوزه علوم رایانه است، درحالی که ورودی فقط رشته شبکه و نرم افزار رایانه حدود 22 هزار نفر در سال است و به این تعداد باید ورودی 5 رشته شاخه کاردانش را اضافه کرد. بنابراین به نظر می رسد عدم توسعه رشته باید همچنان در دستور کار باشد.

فناوری ها چگونه رشته را تحت تاثیر قرار میدهد؟

بیشتر فرآیندهای اداری، مالی و تجاری در حال الکترونیکی شدن هستند و در این زمینه نیروهای مورد نیاز بازار کار در سطوح کارگر ساده و کارگر ماهر یکی از پایه‌های اساسی برای توفیق در این توسعه است. زیر ساخت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری در کشور به گونه‌ای است که برای تعمیر، نگهداری و توسعه آنها نیازمند نیروهای آموزش دیده در سطح کارگر ماهر است و به نظر می‌رسد بخشی از آموزش این مهارت‌ها باید در دوره متوسط دوم به عنوان یک رشته مستقل و در ادامه برای آمادگی جذب بازار در آموزش عالی به کسب مهارت‌های تکمیلی صورت پذیرد.

هم چنین با توجه به سرعت بالای تغییر و تحول در توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات،   برنامه‌ریزی درسی جدید باید در مقابل تغییرات فناوری اطلاعات و ارتباطات در حوزه کار، انعطاف پذیر و قابل به روز رسانی باشد تا فارغ التحصیلان این رشته همواره کارآمد باشند. از اینرو، رشته شبکه و نرم افزار رایانه باید سریعتر از رشته های دیگر و به فراخور تغییرات روز، بروزرسانی شود. پیشنهاد می شود برخی از کتابهای رسته فقط به صورت الکترونیکی نشروتوزیع شود تا بروزرسانی آن هزینه های زیادی را به سیستم تحمیل نکند.

چگ‌ونه باید با رشد سریع فناوری، دانش و مهارت خود را بروز رسانی کنیم؟

در نظام جدید آموزش­های فنی­وحرفه­ای، تغییری در حوزة نوع محتوا داشته است. ویژگی خاص کتابهای درسی این دوره، ارائة محتوا به صورت ترکیبی از کتاب و محتوای الکترونیکی است. در ایجاد فعالیت­های ساخت یافته در کتاب درسی علاوه بر بهره­گیری از متن و تصویر، از فیلم، پویانمایی و صوت کمک گرفته شده است.آموزش یک مرحله کار و هدف یادگیری میتواند با ترکیبی از متن، فیلم و تصویر باشد به گونه ای که حذف هر یک منجر به نقص در ارائه مفهوم می­شود. لوح های فشرده حاوی فیلم های آموزشی که همراه کتاب درسی ارائه می­شوند بخشی از پازل آموزشی هستند که برای بیان و تکمیل و تعمیق یک مطلب آموزشی است  که پاسخگوی  کمبود فضا و تجهیزات، ماهیت مرحله کار یا مطلب است که در قالب رسانه صوتی و تصویری یا پویا نمایی به عنوان جزئی از مواد آموزشی باید در کارگاه یا کلاس درس مورد استفاده قرار گیرند.با این وصف، به نظر می رسد یکی از بهترین راه های بروزرسانی اصحاب رایانه، برخورداری از آموزش های الکترونیکی است که امروزه به راحتی در دسترس عموم است.

اخلاق حرفه ای در مشاغل رشته شامل چه مباحثی میشود؟

مسئولیت پذیری

درستکاری و کسب حلال

امانتداری

رعایت حریم خصوصی

رعایت مالکیت معنوی

رعایت حقوق انسانی در استفاده از رایانه

دوری از شبکه های غیراخلاقی

رعایت احترام کاربران در شبکه ها

صیانت از ارزشهای اسلامی – ایرانی در حرفه